سیاسی احزاب، دموکراتیک توزومیده مهم سیاسی اشتراکچی‌لریدن سنه‌لیب، سیاسی ترماق‌لر اینقسه دموکراسی توزوم و سیلاو جریانیده بویوک فعالیت‌نی بجره دی. سیاسی احزاب سیاسی توپلم حیثیده بیرلشگن فکر گه ایگه. حاضرگی کونلرده سیاسی احزاب، مملکت حاضرگی عصرده سیاسی توزوم ایچیده سازمانلشتیریلگن بیر گروه سنله‌دی. شوندی بیرحالده بیرقطار کیشی‌لر ایشانچیگه کوره دموکراسی حزبی بیله شوو بیر قسمی بولیب و سیاسی احزاب‌نی بیله شووی بولمه‌گنده سیلاو معناسی یوق دیر. شونینگ دیک سیاسی احزاب‌دن تعریف قیلگن بیرحالده، مشترک بیر سازمان یا گروه انسانلردن شکل آلگن سیاسی توزوم سنه‌لیب، مشترک سیاسی فکرگه ایگه و هر زمان کوچنی مردم سالارلیک و انیق بیر بیله شوو آرقه‌لی قولگه کیریتیش علاقه سیده. حزب بیرینچی مرته میلادی اون توقیزینچی قرن باشله‌نیشیده امریکا گه شکل آلگن. اوندن کیین آواز بیریش حقی باشقه اولکه‌لرده رواجلنیب، سیاسی احزاب فعالیتی توزوم گه کیره دی. افغانستانده آلدینکی دوره لرده هم سیاسی احزاب بار ایدی؛ لیکن افغانستان ینگی دوره سیده 2001 ییل 11 سپتمبر واقعه سیدن کیین اولکه اساسی قانونی و دموکراسی ینگی توزومی شکل آلگنیدن کیین سیاسی احزاب کوچلندی. مملکت اساسی قانون نینگ 35- ماده سیده سیاسی احزاب‌نی رسمیت گه تانیب و حاضر ایسه مملکت عدلیه وزیرلیگیده کوپلب سیاسی احزاب قید ایتیلیب و رسمی فعالیت رخصتی بیریلگن. هر بیر جماعه‌ده سیاسی احزاب شکل آلینیشی اوچون بیرقطار شرط و ریجه‌لر کیره ک و بو خصوصده قوییده گی ریجه‌لر سیاسی احزاب شکل آلیشی و کوچلنیشی اوچون اوته مهم دیر.
- دایمی مرکزی تشکیلاتی بولیشی؛
- مرکز بیلن علاقه باغلش اوچون ولایتی دفتر نماینده لری بولیشی؛
- سیاسی احزاب دن مردم نی حمایتی؛
- کوچگه ایگه بولیشی اوچون احزاب‌نی سعی و حرکت‌لری؛
سیاسی احزاب کوچگه ایگه بولیشی مقصد یوقاریده گی معیارلرگه مطابق فعالیت قیلسین. ایتیش کیره ک کیم، سیاسی احزاب‌نی پارلمانی سیلاولریده نقشی، سیلاو توزومی گه باغلیق بوله دی و قیسی توزوم قندی قیلیب، مردم گه توشونرلی و ایخچم بولسه اونی سیاسی احزاب فعالیتی قندی‌لیگی مشخص‌له‌یدی. افغانستان سیلاو توزومی حاضرگه قدر انتقال بیریلمه‌یدیگن آوازلر روشیدن بولیب اونده سیاسی احزاب قیله آله دی مستقل نامزدلرنی معرفی قیلیب و اوندن حمایت ایتسه.
سیلاو و احزاب
بوکونگی کونلرده دموکراتیک اولکه‌لرده، سیاسی احزاب موضوع‌سی سیاست و سیلاو گه مخصوص اورین گه ایگه. سیاسی احزاب، سیاسی مفکوره گه ایگه بولگن شخص‌لر بیرگه سیده علاقه قوریب، ایری گروه و شاخه‌لر قالبیده فعالیت قیلماقده. اوشبو گروه منسجم بیر فکر گه ایگه بولیب، اجتماعی و سیاسی بیرگه‌لیکده کورشماقده. اوشبو جریان‌لر سیلاو کمپاین‌لریده تاثیرچن نقشنی اوینب، سیلاو کمپاین‌لریگه جوشقین‌لیک و بویوک حرکت‌لرنی عکس ایتدیره دی. سیاسی احزاب‌نینگ نقشی سیلاولرده واقعی اورین‌نی ایگه لب، هیچ بیر زمان اوشبو گروه نی اورنی و دموکراتیکی حرکت‌لری اونوتیلمه‌یدی. شونگه اوخشش سیلاو جریان‌لریده سیاسی احزاب‌نی سعی و حرکت‌لری نظام چوکاتیده سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ترماق‌لریده بویوک اوزگریش کیلیشی اوچون نقش اوینه‌یدی. باشقه تماندن سیلاو جریانیده سیاسی احزاب و توزوم ایچیده بولگن نخبه‌لر سیاسی کیلیشووی شکل آلیشی و کوچلنیش زمینه‌سینی یره تیب، اولکه اساسی قانونی مطابقتیده سیاسی و فرهنگی ارزش‌لرگه قره تیله دی.
سیاسی احزاب و کوچگه داخل گروه لر بیر – بیرلرینی سیاسی حقوقی‌نی اساسی قانون مطابقتیده ملی منفعت‌لر و بوتونلی ارزش‌لرینی دقت قیلیب، سالم بیله شووگه علاقه بیلدیریشه دیلر. سیلاو، اولکه اهالی‌لرینی سیاسی انگیزه لری و فرهنگی مسله‌لرینی عکس ایتدیریش بویوک بیر فرصت گه ایگه. چونگه سیلاو جریانی جماعه‌ده تورلی خیل شخص‌لر، سیاسی احزاب‌لر، نخبه‌لرنی تانیب، اوشبو جریانگه تیگیشلی ییغین‌لر، احتفال‌لر و مراسم‌لرنی تماشا قیلیب، هر حزب گه باغلیق بولگن موضوع و برنامه‌لرنی اوشبو یول واسطه‌سیده شهر اهالی‌لریگه انتقال بیره دی.
سیلاو جریانیده سیاسی احزاب‌نینگ سعی و حرکت‌لری، تیگیشلی نامزدلرنی ایشانچ آواز قولگه کیریتیش مقصد تانیشتیره دی. بونگه علاوه سیاسی کوچگه ایگه بولگن‌لر اوشبو موضوع‌نی جدی توتیب سیاسی گروه لر قطاریده حاکمیت گه ایگه بولیش اوچون سیاسی بیله شووی گه توشه دی. و بونگه اساس نه یلغوز کوچگه ایگه بوله‌دی؛ بلکیم هرقندی انحصار و چیگره لردن اوتیب، جماعه‌ده برابر و بیردیک سیاست نی رواجلنتیره دی. شو یوزدن افغانستان اساسی قانونیده سیاسی احزاب فعالیت قیلیب، سیلاو جریانیدن نظارت قیلیش اوچون نظارتچی و کوزه تووچی‌لرینی تنلب، اعتبار خط قولگه کیریتگنیدن کیین برچه آواز بیریش مرکز و محل‌لریدن نظارت قیلیش مقصد یوبارماقده.
شونینگ دیک سیلاو مستقل کمیسیونی، سیلاو برچه باسقینچ‌لریده سیاسی احزاب و سیلاوگه تیگیشلی باشقه نهادلر شامل ایچکی و تشقی نظارتچی و کوزه تووچی‌لر بیرگه سیده سیلاوگه عاید موضوع‌لرنی شریک قیلیب، سیلاو شفاف و تینیق بیرحالده یولگه قوییلیشی اوچون مصلحت‌لریگه اعتبار قره دی. شو یوزدن سیاسی احزاب‌نی مملکت ده دموکراسی رقم بیریلیشی مقصد بویوک نقشی بار.